jueves, 13 de septiembre de 2007

O Conxunto dolménico de Bellever 2

Xá para terminar esta exposición sobor Dartmoor, a primeira exposición -penso seguir incidindo no tema- pásovos unha vez máis , dentro do conxunto de Círculo Lítico, Dolmen e Aliñamento, a este último, con a clásica dirección leste - oeste.
Téñovos que decir que catro dias non chegaron a nada, mais aparte das fotos eiquí expostas, fixen máis de 100 diapositivas que expondréi nunha breve conferencia -presentando a clásica ponencia- na Casa da Cultura MANUEL LOURENZO de FERREIRA DO VALADOURO, dentro dos V ENCONTROS NOS PENIDOS
Estos encontros farémolos o vindeiro dia 6 de Outubro . Escomenzaremos cun Roteiro para seguir con esa cita as 19 horas na Casa da Cultura.
Contamos con a vosa presencia!!

OS Pechados dos Asentamentos

Veleiquí temos un peche a uns 200 de Grimspound. Fortes pedrafitas o conforman . Na foto ollamos unha combinación das fitas con outras moitas xá abatidas, ou ben reconvertidas formando os clásicos muros modernos.
En Dartmoor ollamos infinidade destas recuperacións, que hoxendía sirven como acougo para os animais ou mesmo de recuperación total porque sí -eles pensan distinto que nós?- namentras que eiquí adicámonos a levar as pedras cara as nosas casas para facer ese alboio ...
Menos mal que nos queda O Prado do Xesto, nos Penidos, verdade?

miércoles, 12 de septiembre de 2007

Grey Werthens

Tamén decimos adeus ós círculos líticos de Grey Werthens , en Fernworthy. A foto fora tomada despóis de máis dunha hora dun penoso devagar polos montes, circundando o inmenso bosco de Fernworthy, na procura de varios asentamentos do bronce. de varias granxas do neolítico... o de sempre... hei voltar, hei voltar.....!!!
Catro dias non foron nada, e non se poden ollar as cousas a medias. Eu polo menos.

A CRUZ DE BENNET

Sempre quedará como recordo. Alí despedímonos de Dani i Elisabeth . Eles voltaban a Wales e nós iamos subir´polo camiño real para chegar a través dos montes de Hamel Down a nosa morada de Widecombe. A cruz de Bennet, punto de referencia para moita xente con ilusión.

Unha ollada final a Grimpound.


Botámoslle unha ollada final dentrodo recinto do asentamento de Grimspound. Os restos das chouzas , das suas moitas chouzas son unha testemuña tremenda para poder definir todo o contorno, non só o que fica alí.
A través das chouzas, dos restos palpábles, das investigacións poderíamos taparlles a boca aqueles gurús presumidos que non fán máis que destruir e minorizar todo o que noutrora fixera e compuxera o home.

PETROGLIFO EN GRIMPSPOUND

Baixando pola aba de Hookney Tor, cara o asentamento de Grimspound , nun dos seus escalóns de baixada olléi algo semellante a un posible petroglifo.
Ahh! Sabemos que as pedras falan, e que a sua disposición, forma, etc. ensínanos moitas cousas. Somentes -como todo- resta saber escoitar.

WIND TOR


Wind Tor, a Cume do vento... unha paisaxe achairada moi fermosa ensinábanos un aliñamento, o cál poderedes ollar na foto, dende a esquerda ate o arbol do fondo... e máis cousas intuíamos: restos de asentamentos , cabanas... hoxe son somentes recordos e indicios para os que andamos acostumbrados a presenti-los... para os demáis, monte. Para eles: lugar para lecer, levar os fillos e ir de roteiro... para nós ... tamén!, sempre vencendo aqueles que teñen predestinado algún tipo de productividade non natural para o monte... coma canteiras, ...
Wind Tor, un acougo antes de baixar ó noso fogar en Widecombe. Wind Tor, onde pasa o camiño real que vén a través das montañas de Hamel Down dende a non tan loxano asentamento de Grimspound.
Sentamos nas pedas da foto, e ... creédeme! no fondo parece que estaba ollando Serra de Meira!

CATOR: Os camiños convertéronse en estradas


Cator é unha pequena aldeia diseminada entre Bellever e Widecombe. Atravesa-la mesmo pola estrada é un enorme placer, aún cando hai que apartarse para que pase un só coche, cando pasan. Dartmoor é iso, un conxunto de estradiñas moi estreitas ben guiadas por muros de mirtos. En Cator olláramos un muro redondo onde podería entreverse debaixo das pedras de recheo as antergas pedrafitas -a modo do Prado das Chantas- que marcaban o pechado.
Ás veces aparecíasenos restos de antergas antas, cecáis máis veces do común... na Veiga Mol, nos Penidos tedes tamén un exemplo... Neste caso da foto, o esteo era un aviso do que ficaba detrás, na aba que nos levaría a un outeiro moi especial... mais a falta de tempo... AY!! cántas cousas intuíamos que existían e tivéramos que deixa-las porque se nos acababa a luz, e o cansanzo de tantos kilómetros percorridos a pé!!
Sempre bulindo o mesmo pensamento: "Hei voltar con tempo!!"

jueves, 6 de septiembre de 2007

MERRIVALE. Pedrafitas..e 6!!


Eiquí finalizamos a serie de pedrafitas e de Merrivale. Emplazándovos a que visitedes eses agarimosos espazos onde o home foi quén de trazar o seu presente con o recordo do transcendente pasado e dun esperanzador futuro.

MERRIVALE. Pedrafitas. 5

AHH!! as marcas!!, cántas das nosas pedrafitas as tiñan e foron borradas, polo home e polo tempo, cando nón -como nos indica a foto- pola rectificación cristián; aunque a cruz tén outro significado asemade de ser oficialmente o distintivo cristián. Eso sabémolo todos polo noso monumento das Parañoas, nos Penidos.

MERRIVALE. Pedrafitas. 4

Ben poidera haber moitas mais, e pola sua bisbarra!! como nos Penidos do Xistral galego, hainas a esgallo, o que cecáis esmorecéusenos é a información para poder entende-las.
Perdímola nas noites dos tempos, e agora temos que facer milleiras de conxeturas para poder chegar a saber o seu significado.

MERRIVALE. Pedrafitas. 3

Siguen as marcas dentro da chaira. Esta pedrachantada fica no camiño cara o King Tor

MERRIVALE. Pedrafitas. 2

ACTUANDO COMO REFERENCIA

MERRIVALE: KING TOR

A chave para entender a chaira de Merrivale están nos seus lugares altos, santuarios que a circundan e delimitan. Toponímicamente, o King Tor lévaas todas consigo.

MERRIVALE. Pedrafitas.1


Emplazadas no seu sitio orixinal , delimitan e marcan todo o mobiliario que unha vez conformóu a chaira, e os puntos da sua bisbarra.

miércoles, 5 de septiembre de 2007

A CHAIRA DE MERRIVALE.9

Unha das moitas probas da existencia dun enorme campo de cistas nesta chaira. Preguntámonos tamén polo campo de cistas que tiña que tér existido tamén na chaira do Padorno, hoxe ocupada polo centro recreativo do Curro de Santomé, no Valadouro, e cuias pedras foron reconvertidas para mesas, bancos, e fogares para asar o churrasco.

A CHAIRA DE MERRIVALE.8

Unha das cistas millor conservadas desta importantísima chaira botada a perder e co seu patrimonio destragado, tendo somentes hoxendía restos espallados de pedras traballadas por canto recanto hai. Na foto observamos a tapa, tamén rota. Esta cista está situada á dereita do aliñamento, moi no seu carón.

A CHAIRA DE MERRIVALE.7

Ampliamos a vista anterior do círculo lítico que interrumpe o aliñamento. A dereita ó fondo sitúase unha grande cista que damos conta na seguinte foto.

A CHAIRA DE MERRIVALE.6

Da importancia do camiño dá conta esta alteración na sua metade para construir un círculo lítico, con a sua tumba no seu centro.

A CHAIRA DE MERRIVALE.5

Dende logo, non se trataba dun sendeiro normal, senón dun camiño sagrado.

A CHAIRA DE MERRIVALE.4

Que é isto? un aliñamento doble.... ou o paso procesional cara un acto concreto? Dende logo hai moito que investigar e si me apurades a deci-lo, que aprender dos nosos ancestros.
Sempre decimos que : "Eles sabían o que facían!".

A CHAIRA DE MERRIVALE.3

O carón dos monumentos van aparecendo construccións que poideron ser moi ben parte accesa dos mesmos, como este canle.

A CHAIRA DE MERRIVALE.2

Eiquí tedes o final do aliñamento.

A CHAIRA DE MERRIVALE.1


Esta extensa chaira de Merrivale vainos aportar novedades bastante contundentes sobor das nosas costumes esquecidas .
Alí atopamos no medio dun enorme espallamento de pedras , moitos restos de enterramentos, varias pedrafitas, aliñamentos, e un sinnúmero de construccións inclasificabeis.
Baste con decirvos que o outeiro máis perto está adicado o Rei (King Tor)
Na foto ollamos un dos seus aliñamentos no seu inicio.

martes, 4 de septiembre de 2007

  1. O rio East Dart pasa o carón de Bellever, formando fermosos acougos como o Clapper Bridge, con enmeigadores sitios para darse un baño, xantar na erba ou pasear. Nós estivéramos en Bellever un domingo, e xá de volta cara Widecombe paráramos un anaco alí, mais non estivéramos sós, xa que eses paraxes son unha referencia para moita xente. Moita xente, que desde logo saben o que teñen!!

Os accesos a Bellever


Un sinnúmero de pedras reconvertidas dos seus lugares de orixe vánnos indicando á chegada ó bosco de Bellever os recunchos onde ben poidemos pasar o día, ou parte do mesmo.

Conxunto tumular de Bennever,2


Neste conxunto tumular xúntanse tres elementos: A Anta, o Círculo de Pedras o seu carón, e no seu fondo o aliñamento, como continuación do círculo. Estes tres elementos na sua unidade forman un claro indicativo que ben definiría os cultos relixiosos da época.

O Conxunto dolménico de Bellever 1


Igual como o chamado dolmen de Santo Tomé, esta anta é unha enorme cista, diferenciada do clasico túmulo dolménico en que carece de corredor e que a sua composición consta de catro pedras en planta cadrada ou rectangular con a sua respectiva lousa de cobertura. O seu volumen interior non deixa espazo máis que para duas persoas agachadas.

Bellever Tor. 3

Xa perto do curuto, o camiño deixa ollar o seu esquelete pétreo, que noutrora formara parte dunha calzada.
Velahí a "entrada". Ben franqueada por boas penas. Pódese pensar que estos restos do muro formaban parte do antigo asentamento do bronce, que ficaría a dereita da foto.

Bellever Tor,1

Dominando a chaira central de Bellever fica o seu TOR, o cál antóllasenos un brillante asentamento fortificado. No seu pé fica un asentamento do bronce en forma de rosácea (temos duas clases de planta: as rosáceas e as elípticas). Na foto ollamos o seu camiño de entrada, forte camiño pétreo.

As mámoas de Soussons Down

As mámoas que observamos en Dartmoor son enormes túmulos, con o seu cráter de violación. En algúns casos contendo un ou dous esteos, mais na grande maioría, orfos de penas.
No bosco de abetos de Soussons, costóunos dar con unha serie de catro enormes mámoas en liña, que ficaban nun claro protexido no corazón do bosco. Na foto ollamos a primeira delas. No seu enorme cráter fixeran un lume, pois habia restos de madeiras carbonizadas. Támén olláramos uns buracos que deixaban ver parte de algunha pedra enterrada.

lunes, 3 de septiembre de 2007

O Asentamento do Bronce de Bellever. 1


No medio e medio do enorme bosco de abetos atópase o antergo asentamento do bronce, non restos do seu grande cercado ovadado, semellante ós do Xistral, i en concreto ós circulos dos Penidos. No seu interior atópanse un sinnúmero de pequenos círculos petreos , antergas chouzas, como as da foto, varias cistas, algún aliñamento e no seu exterior, o conxunto formado por unha anta, un circulo litico e un aliñamento.

martes, 28 de agosto de 2007

A cabana solitaria de Soussons Down

No sul da estrada de Moreton a Tavistock que atravesa cáseque polo centro Dartmoor, hai dous enormes boscos de abetos. Bellever e Soussons.
Na mesma entrada polo sul ó bosco de Soussons ollamos este círculo lítico que non é outra cousa que os restos dunha das cabanas ... solitarias? da Idade do Bronce.
Fixádevos que a disposicións dos chantos delimínanos a mesma cabana . Agora comparade este tipo de construccións coas dos restos dos Penidos ... efectivamente, miña querida xente; hai todavía moito que estudar e investigar alí, nos nosos Penidos do Valadouro!!!

Os vellos camiños que nos descubren novos mundos

É básico cando imos de investigación a un lugar concreto, mirar asemade dos lugares de enterramentos ou sacros, os seus camiños. Sen dúbida, estes factores traeránnos datos novos cara poder facer un mapa de territoriedade, social e económico do lugar.
Na foto, ollamos o camiño que sube cara o outeiro de Grimspound. Hookney Tor, cuias outas penas enseñorean dignamente a paisaxe que circunda o asentamento.

Os vellos camiños que nos levan os asentamentos

O mundo está cheo de camiños . Sin eles, nada sería posible. Recupera-los é a nosa meta. Eiquí, na Galiza, os temos e todavía moi xeitosos, recupera-los é querer, non hai nada imposibel.
Detrás de Grimspound hai un eterno camiño real a través da sua serra de Hamel Down, na foto o podemos ollar, baixando do seu Tor cara o asentamento, e xá no mesmo bifúrcase... son novos berces de novos guieiros cara outras terras...

miércoles, 22 de agosto de 2007

FERNWORTHY.6.- O fin da Odisea


Para os que queirades atreverse a face-lo camiño: Recordade que saíndo de Postbridge en dirección a Moreton tedes que coller a estrada que surdirá a vosa esquerda e seguila ate o seu final, e alí no medio dunhas casas atoparedes a clásica sinalización dos sendeiros.
Nós chegaramos a ese punto da estrada, e colleramos o segundo cruce a dereita cara Sousson Down, outra zona arbolada de abetos.
Resumen: Fernworthy merece tres o catro intensos dias para velo e estudalo. É unha área de moito contido, con bastantes restos de asentamentos do bronce e incluso anteriores como o de Shovel Down, a zona de Kestor, Scorhill, etc. Compre establecer un campamento base na pequena vila de Chagford e tirarse o seu tempo a ollar esta área. Do millor de Dartmoor.
Por certo, na foto ollaredes outro círculo no alto do outeiro. Debaixo do mesmo vai o noso amigo , o rio Dart.
Ah!! E chegar, chegamos de volta, bastante cansados, pero chegamos e dispostos a ir de cea a celebra-lo!!!

FERNWORTHY.4.- O Camiño ate os círculos líticos de Grey Wethers


Desandando os camiños podes atopar novos carreiros de chegada os lugares. Así o fixemos dende os círculos líticos. Precisamente no mapa o marca, mais non nos fiamos demasiado para colle-lo dende o seu inicio, mais sí dende o seu final.
Daquela emprendimos o regreso a estrada xeral (e a vila de Postbridge) polo camiño trazado. Éste corre parello ó rio Dart (Leste). É un rio estreito e fermoso no que podes ir ó seu encontro e toca-lo. O sendeiro tórnase respetuoso con él e agradece a sua compaña.
Na lonxanía ollamos unha serie de circulos líticos, restos de asentamentos coma os dos Penidos.
Tiñamos un serio problema: o tempo. E decidimos seguir adiante sen pararnos a investiga-los.
Queda para outra visita!!

FERNWORTHY.3- Os círculos líticos de Grey Wethers mais eu!!



Nunha gostéi de saír nas fotos. Os meus traballos son para os que veñan detrás, e o meu protagonismo sempre parécéume innecesario.

Mais por esta vez, velahí estou!! qué carallo!, premio á constancia.

FERNWORTHY.2.- Os círculos líticos de Grey Wethers


O final o premio ó esforzo realizado. No medio do páramo alzándose maxestuosos, os dous círculos líticos parellos de Grey Wethers.

FERNWORTHY.1.- A Odisea


Un bó dia decidimos arrisca-lo todo e facermos os 30 km de ida e volta ó Parque de Fernworthy.
Porqué esa teima?
Porque a zona de Fernworthy, no cáseque centro de Dartmoor contén varios restos de asentamentos ben visibles dende o aire e ben dibuxados nos mapa, xunto con dous círculos líticos coa salvedade de que están ún pegado ó outro.
Arrincamos non excesivamente cedo pola estrada que rodea as montañas de Hameldown chegando á estrada xeral en plena montaña moi concurrida e máis aún nunha especie de pousada -a pousada de Warren- onde o persoal paraba a almorzar ou a tomar algo. Alí unhas Murphys baixaron de maravilla. Non séi, pero para mín aqueles momentos foron do millor da etapa de Dartmoor.
Que si estaba concurrida a área, que nos tres aparcamentos que ficaban na zona, estaban cheos de coches.
De seguido arrancamos polo sendeiro cara o corazón de Fernworthy, cara desviarnos a 2 km monte a través calculando onde deberían de ficar os restos dos asentamentos. e os círculos líticos.
Así escomenzamos unha longa travesía polo deserto cheo de monte baixo, turbeiras, auga e terróns... un eterno sacrificio dunha hora, despois de sortear unha zona totalmente pantanosa. As distancias as dí o mapa, mais a realidade nolas mostra reales e imposibles. Na foto observades a desesperación dunha paisaxe igual sen rastro de sinais algunha.
Alguén no noso interior díxonos: "Benvidos, estades no corazón de Dartmoor!"

martes, 21 de agosto de 2007

AVISO IMPORTANTE

AVISO IMPORTANTE CARA OS NOSOS LECTORES:

PROVISIONALMENTE, IDE LENDO DABAIXO CARA ARRIBA, POIS É UN RELATO DAS NOSAS EXPECIENCIAS EN DARTMOOR. AGARDAMOS ACABAR DE CONFIGURAR PRONTO ESTE BLOG PARA PRESENTÁRVOLO DO XEITO MÁIS ATRACTIVO POSIBLE.
GRACIAS E DISCULPADE A IÑORANCIA QUE É MOITA, POIS NON TEÑO MOITA EXPERIENCIA E ISTE É O MEU PRIMEIRO BLOG.

lunes, 20 de agosto de 2007

Hamel Down: Todo un Camiño Real



As mámoas o circundan, e mámoas de bó tamaño, algunhas formando a clásica línea paralela ó propio camiño. Recordóunos o Camiño Real dos Arrieiros da Faladoira que tamén andamos a traballar dende hai anos.
Hameldown é un tema que pode abranguer moito, igual que a propia Faladoira; restos de asentamentos , mámoas, etc. e sobretodo pequenos túmulos; todo un canto o pasado.
Mais nestas terras o que fixeron é trazar un longo camiño de norte a sur chamado "Two Moors Way", onde trazaron o sendeiro de costa a costa , na peninsula de Devon, dende Lynmouth, no Exmoor National Park no norte ate Wembury, no sul de Plymouth. Ti posdes colle-lo onde queiras e patealo ate que te canses. Unha forma de facer turismo e de paso recuperar a historia. Para lembrar. Pechamos pois esta pasaxe sobor Hameldown, non sin antes recalcarvos que imos seguir informando destes eidos, pois agardamos confeccionar un traballo máis extenso sobor do vivido , coa axuda inestimábel das diapositivas que fixéramos. Agardo que algo vai quedar entre nós desta vivencia.

domingo, 19 de agosto de 2007

Grimspound: a entrada principal



Grimspound ofrécenos por último a sua entrada principal.

As entradas son importantes, porque pola sua forma, dimensións, camiños confluíntes, dirección, etc. teremos unha ideia global da importancia dun asentamento .

Grimspound




Podemos ollar nestas fotos as cabanas que fican no interior do asentamento, unhas cabanas de diferente construcción, algunhas máis pequenas que outras e unha en especial cun corredor de entrada en ángulo . Grimspound é o circo lítico mellor conservado no seu interior, e dános unha ideia bastante clara da clase, ubicuidade, dimensións, normativas, etc. que tiñan os nosos ancestros dende o Neolítico e Bronce, antesá dos castros do Ferro.


Hamel Down.-2 .Os primeiros circos líticos



De seguido chegamos a uns cercados que noutrora constítuíron un asentamento. Hoxendía estes cercados está reconvertidos e aproveitados, tal e como se fixera século tras século despóis de esgotarse a finalidade para a que foran construídos que era a de crear un territorio tribal para cerca-lo dos perigos circundantes, definindo e marcando as fronteiras propias da treba.

Hamel Down1.- Primeiro acougo


No primeiro alto da cresta tomamos un pequeno descanso o abeiro dun abrigo feito con agarimo para a protección contra o vento. Tamén acordámonos das construccións de pedra moi modernas que fixeran os pastores nos Penidos para o seu abrigo e que tedes detrás do Penido Vello atravesando o primeiro prado.

Hamel Down-1.- A chegada a Grimspound


Dani i Elisabeth deixáronnos nunha paraxe coñecida como a "Cruz de Bennet", un silandeiro cruceiro no medio do campo, o carón da estradiña que comunica o corazón de Dartmoor e que a cruza de oeste a leste. De seguido emprendemos subida cara a cadea montañosa de Hamel Down, onde despóis de media hora atopámonos con o emblemático circo pétreo de Grimspound, baixando cara él dende "Hockney Tor", un alto de fortes i elevados cons. O punto da ladeira pola que baixáramos contén restos do que fora unha calzada feita para facilitar o descenso.
O círculo lítico de Grimspound está ben comunicado, pois unha verdadeira maraña de camiños salen dos seus contornos. No seu carón pasa un pequeno regato e o sitio elixido para a sua edificación está ben abeirado , recordándonos moito o noso Prado das Chantas.

sábado, 18 de agosto de 2007

A aventura comenza coa despedida de Postbridge


Dani i Elisabeth trouxéronnos a esta terra mítica de Dartmoor dende Caerfyrddin, a cidade galesa onde Merlín tivo o seu berce.
Dani, como nós, membro da LIGA CÉLTIGA GALAICA, con moitas gañas de vivir e a sua moza Elisabeth, incansáble e detallista con nós, foi quén de edificar todo un mundo para que nós o tivéramos fácil en toda esta viaxe.
Esta "dama do lago" pertenece a esa clase de personas maravillosas que crén na amizade, ilusiónan-se con ela e fán viver os seus amigos dun xeito intenso.
Despóis dunha curta mañán de viaxe ollando as partes máis lonxanas o percorrido que pensabamos facer, xantamos perto do rio en Postbridge para máis tarde despedirnos na Cruz de Bennet... eles retornaron a Wales e nós emprendimos a volta polo camiño real que circunda os Montes de Hameldown cara o círculo de Grimpspound.